Vijf vragen aan… Carola van der Weijden
01.
Wat is zo boeiend aan een functie van toezichthouder?
Toezicht verrijkt jezelf en verrijkt de organisatie. Dat klinkt cliché maar het is echt zo. Het is een mooie rol en elk toezichthouderschap is anders. Als RvC-voorzitter bij een grotere woningcorporatie komen er andere vragen op je af dan bij een culturele organisatie. Natuurlijk zijn de officiële taken hetzelfde maar de dynamieken en afwegingen verschillen. Een kleine organisatie vraagt bijvoorbeeld een meer “hands on” mentaliteit van de toezichthouder. Bij een grotere organisatie is er vaak de mogelijkheid om experts in te schakelen. En als de energieprijs stijgt bij een kleine organisatie, dan kan dat zo maar grote impact hebben op het resultaat. Dat maakt een toezichthoudende rol ook zo interessant. Samen met de anderen leden en de directie kijken wat op welk moment het beste is voor de organisatie en zorgen dat de organisatie een gezond lange termijnperspectief heeft. Het voelt goed als je naast je baan ook op deze manier kunt bijdragen aan de maatschappij. Buiten je eigen bubbel dus, een ander geluid.
“Geef ruimte om keuzes te maken.”
02.
Wanneer ben je een goede voorzitter?
Een Raad van Toezicht of Commissarissen ziet elkaar doorgaans niet wekelijks en toch heb je een grote gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dat betekent dat je moet investeren in elkaar, in het teamgevoel. En dat betekent dat je allemaal, maar zeker ook de voorzitter, niet alleen alert moet zijn op de inhoud, maar ook op de manier waarop er met elkaar wordt omgegaan. Als je merkt dat iets niet goed wordt uitgesproken, als er iets gaat broeien (en dat kan in elke RvT en/of organisatie gebeuren) dan moet je als voorzitter niet te makkelijk denken ‘het gaat wel over’. Belangrijk om daar, na vergaderingen even bij stil te staan. In de auto onderweg terug naar huis, of pas een paar dagen later. Is iedereen aan het woord geweest? Hebben we datgene voor de organisatie gedaan waarvoor we zijn? Zijn er zaken blijven liggen? Dragen de besluiten die zijn genomen bij aan de doelen en de strategie van de organisatie?
Ook belangrijk: de RvT is er om de hoofdzaken te bewaken en zich niet te laten verleiden tot details. Neem het voorbeeld van een woningcorporatie. Je gaat niet over de kleur van een tegeltje in een woning, maar wel over de duurzaamheid van de woningen (en of dat haalbaar en betaalbaar is).
Kortom, als iemand overweegt om voorzitter te worden, is het belangrijk te realiseren dat het niet alleen technisch leiden van een vergadering is.
03.
Kan iedereen toezichthouder worden?
Het sociaal-wenselijke antwoord is “ja”, maar de praktijk is genuanceerder. Op de eerste plaats moet je er voldoende tijd en ruimte voor hebben. Je hebt als toezichthouder een behoorlijke verantwoordelijkheid en het is geen rol die je er even bij kunt doen. Je moet in staat kunnen zijn om je eigen agenda leeg te maken als de situatie daarom vraagt. Het is nu eenmaal zo dat het niet voor alle functies, situaties of werkgevers mogelijk is dat je je eigen baan even voor lief laat, omdat er een beroep op je wordt gedaan in je rol als toezichthouder. Daarnaast heb je toch ook wel een bepaalde bagage nodig om de rol goed in te kunnen vullen en is de samenstelling van de Raad belangrijk; zijn alle relevante expertisegebieden voldoende aanwezig in de RvT? Verder is het belangrijk dat je de diversiteit goed in het oog houdt; ervaring versus frisse blik, man/vrouw, etc.
CV Carola van der Weijden
- ZDirecteur bij Provincie Limburg
- ZVa. april 2023 voorzitter College van Bestuur van onderwijsorganisatie INNOVO
- ZTot april 2022 Voorzitter van de Raad van Commissarissen van woningcorporatie HEEMwonen
- ZVoorzitter Raad van Toezicht van Lumière Cinema in Maastricht
04.
Wat moet morgen veranderen in toezichthoudend Nederland?
Het toezicht op toezicht is in sommige sectoren wel erg streng geregeld. Dat mag van mij wel wat minder. Ik begrijp waar het vandaan komt, maar het verstikt ook. Geef toezichthouders en bestuurders meer vertrouwen en daarmee ruimte om keuzes te maken en mee te denken in (creatieve) oplossingen die goed zijn voor de organisatie.
05.
Welke tips heb je voor (nieuwe) toezichthouders?
Investeer in je relatie met de bestuurder en de rest van de Raad van Toezicht of Commissarissen. Als die goed is, is het niet alleen veel leuker, maar kun je iedere uitdaging, iedere crisis aan. En kies voor een toezichthoudende rol in een organisatie of branche waar je iets mee hebt, waar je enthousiast over bent. Het kost altijd meer tijd dan je van tevoren dacht, en dan is het wel zo fijn als je voor een organisatie werkt waar je iets mee hebt. En realiseer je dat je er ook en vooral moet zijn als het moeilijk wordt. Dan moet een directeur/bestuurder ervan op aan kunnen dat je naast haar of hem staat.
Max is al meer dan 10 jaar actief in het vinden van kandidaten voor management- en directiefuncties en toezichthoudende functies in met name de non-profitsector. Door zijn jarenlange politieke carrière heeft hij een antenne ontwikkeld en een netwerk van kandidaten opgebouwd waar opdrachtgevers veel plezier aan beleven.
Max Ruiters
Partner Delfin Executives